29 Mart 2020 tarihli ve 31083 sayılı Resmi Gazete’de “Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfaz Hakkında Yönetmelik (Karar Sayısı 2324)” (Yeni Yönetmelik) yayımlanmıştır.
Yeni Yönetmelik ile 20 Mart 2006 tarihli ve 2006/10218 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük” (Mülga Tüzük) yürürlükten kaldırılmıştır.
Mülga Tüzük’ün 84. maddesinde yer alan ve Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’nda (CGTİK) yer almayan bir konuda temel ve hak ve özgürlüklere yönelik getirilen kısıtlamayı genişleten kural Yeni Yönetmelik’in 72. maddesinde muhafaza edilmiştir.
CGTİK m. 59/5’te “Türk Ceza Kanununun 220 nci maddesinde ve İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümlerinde tanımlanan suçlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkûm olanların avukatları ile görüşmelerinde, toplumun ve ceza infaz kurumunun güvenliğinin tehlikeye düşürüldüğüne, terör örgütü veya diğer suç örgütlerinin yönlendirildiğine, bu örgütlere emir ve tâlimat verildiğine veya yorumları ile gizli, açık ya da şifreli mesajlar iletildiğine ilişkin bilgi, bulgu veya belge elde edilmesi hâlinde, Cumhuriyet başsavcılığının istemi ve infaz hâkiminin kararıyla, üç ay süreyle; görüşmeler teknik cihazla sesli veya görüntülü olarak kaydedilebilir, hükümlü ile avukatın yaptığı görüşmeleri izlemek amacıyla görevli görüşmede hazır bulundurulabilir, hükümlünün avukatına veya avukatın hükümlüye verdiği belge veya belge örnekleri, dosyalar ve aralarındaki konuşmalara ilişkin tuttukları kayıtlara elkonulabilir veya görüşmelerin gün ve saatleri sınırlandırılabilir” denilmiştir.
Buna göre yukarıdaki maddede sayılı suçlardan hükümlü olanların avukatları ile görüşmelerinde hükümlünün avukatına veya avukatın hükümlüye verdiği belge veya belge örnekleri, dosyalar ve aralarındaki konuşmalara ilişkin tuttukları kayıtları doğrudan aranamaz ve anılan kayıtlara el konulamaz.Söz konusu kayıtlara el konulabilmesi için;
- Maddede sayılı suçlardan hükümlü olanların avukatları ile görüşmelerinde, toplumun ve ceza infaz kurumunun güvenliğinin tehlikeye düşürüldüğüne, terör örgütü veya diğer suç örgütlerinin yönlendirildiğine, bu örgütlere emir ve tâlimat verildiğine veya yorumları ile gizli, açık ya da şifreli mesajlar iletildiğine ilişkin bilgi, bulgu veya belge elde edilmesi ve ayrıca
- Cumhuriyet başsavcılığının istemi ve infaz hâkiminin kararının bulunması gerekir.
Mülga Tüzük’ün 84. maddesinde ise “5237 sayılı Kanunun 220 nci maddesinde, İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü ve Beşinci Bölümlerinde yer alan suçlardan mahkûm olan hükümlülerin avukatları ile ilişkisinde avukatın savunmaya ilişkin olduğunu beyan ettiği belge ve dosyalar fiziki olarak aranabilir.” şeklinde hükme yer verilmişti. CGTİK’te hangi suçtan mahkum olursa olsun herhangi bir hükümlünün avukatı ile yapmış olduğu görüşmesinde savunmaya ilişkin olduğunu beyan ettiği belgelerin doğrudan incelenebilmesine ve aranabilmesine izin verilmemişken; Mülga Tüzük’te bu kuralın aksine hükme yer verilmiş; böylece Kanun’da yer almayan bir konuda temel hak ve özgürlükleri sınırlandıran düzenleme ihdas edilmişti.
Mülga Tüzüğü yürürlükten kaldıran Yeni Yönetmelik’in 72. maddesiyle de Mülga Tüzük’ün 84. maddesi temel olarak muhafaza edilmiştir. Yeni Yönetmelik’in 72. maddesinde; “5237 sayılı Kanunun 220 nci maddesinde ve aynı Kanunun İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümlerinde tanımlanan suçlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkûm olan hükümlülerin avukatları ile ilişkisinde avukatın savunmaya ilişkin olduğunu beyan ettiği belge dosyalar fiziki olarak aranabilir. Avukatların hükümlü ile kurumda yapmış olduğu görüşme sırasında konuşmaları yansıtan ve bizzat avukat tarafından elle tutulan kayıtlar hakkında da bu bent hükümleri uygulanır.” şeklinde hükme yer verilmiştir.
